LISTA LEKTUR

Ministerstwo Edukacji i Nauki opublikowało nową listę lektur szkolnych na rok 2024/2025. Wprowadzone zmiany mają na celu nie tylko dostosowanie programu nauczania do współczesnych realiów, ale także wzbudzenie większego zainteresowania literaturą wśród młodzieży.

Wykaz lektur dla uczniów – liceum i technikum – poziom podstawowy:
W całości:

• Jan Parandowski, “Mitologia”, część I: Grecja
• Sofokles, “Antygona”
• William Szekspir, “Makbet”,
• Molier, “Skąpiec”
• Adam Mickiewicz, “Dziady” cz. III
• Bolesław Prus, “Lalka”
• Fiodor Dostojewski, “Zbrodnia i kara”
• Stanisław Wyspiański, “Wesele”
• Stefan Żeromski, “Przedwiośnie”
• Hanna Krall, “Zdążyć przed Panem Bogiem”
• Albert Camus, “Dżuma”
• George Orwell, “Rok 1984”
• Sławomir Mrożek, “Tango”

Krótkie utwory literackie poznawane w całości i utwory literackie poznawane we fragmentach:

• Biblia, w tym fragmenty Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Księgi Psalmów, Apokalipsy św. Jana
• Homer, “Iliada” (fragmenty)
• wybrane utwory polskiego średniowiecza, w tym: “Lament świętokrzyski” (fragmenty), “Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią” (fragmenty)
• “Pieśń o Rolandzie” (fragmenty)
• Ignacy Krasicki, wybrana satyra;
• Adam Mickiewicz, wybrane ballady, w tym “Romantyczność”
• Henryk Sienkiewicz, “Potop” (fragmenty)
• Władysław Stanisław Reymont, “Chłopi” (fragmenty)
• Witold Gombrowicz, “Ferdydurke” (fragmenty)
• Tadeusz Borowski, “Proszę państwa do gazu”
• Gustaw Herling-Grudziński, “Inny świat” (fragmenty)
• Marek Nowakowski, “Górą «Edek«” (z tomu “Prawo prerii”)
• Andrzej Stasiuk, “Miejsce” (z tomu “Opowieści galicyjskie”)
• Olga Tokarczuk, “Profesor Andrews w Warszawie” (z tomu “Gra na wielu bębenkach”)
• Ryszard Kapuściński, “Podróże z Herodotem” (fragmenty).

Utwory poetyckie:

• Horacy, wybrane utwory
• “Bogurodzica”
• Jan Kochanowski, wybrane pieśni, w tym: Pieśń IX ks. I, Pieśń V ks. II; tren IX, X, XI
• wybrane wiersze poetów epoki baroku
• Ignacy Krasicki, “Hymn do miłości ojczyzny”
• Adam Mickiewicz, “Oda do młodości”; wybrane sonety z cyklu “Sonety krymskie” oraz inne wiersze
• wybrane wiersze: Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Mirona Białoszewskiego, Józefa Czechowicza, Zbigniewa Herberta, Bolesława Leśmiana, Czesława Miłosza, Cypriana Kamila Norwida, Marii Pawlikowskiej Jasnorzewskiej, Haliny Poświatowskiej, Kazimierza Przerwy-Tetmajera, Tadeusza Różewicza, Juliusza Słowackiego, w tym “Testament mój”, Leopolda Staffa, Wisławy Szymborskiej, Juliana Tuwima.

Wykaz lektur dla uczniów – liceum i technikum – poziom rozszerzony:
Utwory literackie poznawane w całości:

• Jan Kochanowski, “Treny” (jako cykl poetycki)
• William Szekspir, “Hamlet”
• Juliusz Słowacki, “Kordian”
• realistyczna lub naturalistyczna powieść europejska (Honoré de Balzac, “Ojciec Goriot” lub Charles Dickens, “Klub Pickwicka”, lub Mikołaj Gogol, “Martwe dusze”, lub Gustaw Flaubert, “Pani Bovary”)
• Michaił Bułhakow, “Mistrz i Małgorzata”
• Stanisław Ignacy Witkiewicz, “Szewcy”
• Tadeusz Konwicki, “Mała Apokalipsa”
• Janusz Głowacki, “Antygona w Nowym Jorku”

Krótkie utwory literackie poznawane w całości i utwory literackie poznawane we fragmentach:

• Homer, “Odyseja” (fragmenty)
• Dante Alighieri, “Boska Komedia” (fragmenty)
• Franz Kafka, “Proces” (fragmenty)
• Bruno Schulz, wybrane opowiadania z tomu “Sklepy cynamonowe”
• Sławomir Mrożek, wybrane opowiadanie
• wybrany esej Gustawa Herlinga Grudzińskiego, Zbigniewa Herberta

Utwory poetyckie:

• wybrane utwory poetyckie z romantycznej literatury europejskiej
• Cyprian Kamil Norwid, “Fortepian Szopena”
• wybrane wiersze: Stanisława Barańczaka, Czesława Miłosza, “Traktat moralny” (fragmenty), Juliana Przybosia

Przykładowe lektury uzupełniające – technikum i liceum

W każdej klasie obowiązkowo jest poznawany co najmniej jeden tytuł z listy proponowanych lektur uzupełniających lub spoza tej listy, wybrana przez nauczyciela lub zaproponowana przez uczniów.

Utwory do XIX w. (w układzie chronologicznym):

• Andrzej Frycz Modrzewski, „O poprawie Rzeczypospolitej” (fragmenty)
• Miguel de Cervantes y Saavedra, „Przemyślny szlachcic Don Kichote z Manczy” (fragmenty)
• Pedro Calderon de la Barca, „Życie snem”
• Piotr Skarga, wybrane kazanie
• Wacław Potocki, „Transakcja wojny chocimskiej” (fragmenty z części I)
• William Szekspir, „Romeo i Julia”
• Wolter, „Kandyd, czyli optymizm” (fragmenty)
• Ignacy Krasicki, „Monachomachia” (fragmenty)
• Jędrzej Kitowicz, „Opis obyczajów za czasów panowania Augusta III” (fragmenty)
• Julian Ursyn Niemcewicz, „Powrót posła”
• Stanisław Staszic, „Przestrogi dla Polski” (fragmenty)
• Juliusz Słowacki, „Beniowski” (fragmenty); „Listy do Matki” (fragmenty)
• Zygmunt Krasiński, „Nie-Boska komedia”
• Aleksander Fredro, „Śluby panieńskie”
• Johann Wolfgang Goethe, „Cierpienia młodego Wertera” (fragmenty), „Faust” (fragmenty)
• George Byron, „Giaur” (fragmenty)
• Adam Mickiewicz, „Dziady” cz. IV
• wybrane utwory epickie okresu romantyzmu: Józef Ignacy Kraszewski, „Stara baśń”, Victor Hugo, „Nędznicy”, Edgar Allan Poe, wybrane opowiadanie, Henryk Rzewuski, „Pamiątki Soplicy” (fragmenty)
• Eliza Orzeszkowa, „Nad Niemnem” Henryk Sienkiewicz, „Listy z podróży do Ameryki” (fragmenty)

Utwory z XX w. (w układzie chronologicznym):

• Utwory z XX w. (w układzie chronologicznym)
• Stefan Żeromski, „Echa leśne”, „Ludzie bezdomni”
• Eliza Orzeszkowa, „Gloria victis”
• Gabriela Zapolska, „Moralność pani Dulskiej”
• Aldous Huxley, „Nowy wspaniały świat”
• Zofia Nałkowska, „Granica”
• Joseph Conrad, „Lord Jim”
• Zofia Kossak-Szczucka, „Pożoga. Wspomnienia z Wołynia 1917–1919”
• Florian Czarnyszewicz, „Nadberezyńcy”
• Witold Pilecki, „Raport Witolda”
• Zofia Nałkowska, „Przy torze kolejowym” (z tomu „Medaliony”)
• Kazimierz Moczarski, „Rozmowy z katem” (fragmenty)
• Józef Mackiewicz, „Droga donikąd” (fragmenty)
• Tadeusz Różewicz, „Kartoteka”
• Józef Czapski, „Na nieludzkiej ziemi” (fragmenty)
• Leopold Tyrmand, „Dziennik 1954” (fragmenty)
• Jarosław Iwaszkiewicz, wybrane opowiadanie
• Stanisław Lem, „Wizja lokalna”, „Solaris”
• John Ronald Reuel Tolkien, „Władca pierścieni. Drużyna pierścienia”
• William Golding, „Władca much”
• Bohumil Hrabal, wybrane opowiadania
• Eugène Ionesco, „Lekcja”
• Samuel Beckett, „Czekając na Godota”
• Marek Nowakowski, „Raport o stanie wojennym” (wybrane opowiadanie)
• Gustaw Herling-Grudziński, „Wieża”
• Wiesław Myśliwski, „Widnokrąg”
• Umberto Eco, „Imię róży”
• Olga Tokarczuk, „Prawiek i inne czasy”
• Antoni Libera, „Madame”

Utwory z XXI w. (w układzie alfabetycznym):

• Petra Dvořáková, „Wrony”
• Sigríður Hagalín Björnsdóttír, „Wyspa”
• Paweł Huelle, Castorp, „Śpiewaj ogrody”
• Cixin Liu, „Wspomnienie o przeszłości Ziemi” (tom I – „Problem trzech ciał”)
• Wiesław Myśliwski, „Traktat o łuskaniu fasoli”
• Tomasz Różycki, „Dwanaście stacji”
• Andrzej Stasiuk, „Jadąc do Babadag”
• Mariusz Szczygieł, „Nie ma”
• Monika Sznajderman, „Pusty las”
• Dorota Terakowska, „Poczwarka”
• Olga Tokarczuk, „Bieguni”, „Opowiadania bizarne”
• Marcin Wicha, „Rzeczy, których nie wyrzuciłem”

Źródło: OSDW AZYMUT