W dniu 27 listopada w Zespole Szkól Powiatowych w Opocznie odbyły się wróżby i zabawy andrzejkowe przygotowane przez klasy 2AM i 2MOT oraz uczniów ze szkolnego radiowęzła. Andrzejki są doskonałą okazją, by przypomnieć dawne tradycje i obyczaje związane ze świętem wróżb i starej magii. Podczas długiej przerwy uczniowie zaangażowali kolegów i koleżanki, a także Dyrekcję szkoły, nauczycieli oraz pracowników administracji i obsługi do udziału we wróżbach andrzejkowych.
Andrzejki to czas wróżb. Obrzęd ten przypada na wieczór 29 listopada. Pierwsze wzmianki na temat andrzejek pochodzą już z XVI wieku, przy czym były one obchodzone nie tylko Polsce, ale i w całej Europie. Istnieje kilka teorii na temat pochodzenia andrzejek. Niektórzy historycy są zdania, że jest to typowe święto pogańskie wywodzące się z Grecji. Potwierdzeniem tego ma być etymologia imienia Andrzej, które z greckiego – Andress oznacza męża, mężczyznę. Sam zaś Andrzej stał się patronem małżeństw. Wśród plemion celtyckich i starogermańskich Andrzej był patronem urodzaju i płodności. Należy także wspomnieć o świętym Andrzeju – jednym z apostołów będącym patronem Grecji i Szkocji.
Andrzejki rozpoczynają w kościele katolickim adwent, zatem to ostatni wieczór hucznych zabaw, które poprzedzają czas zadumy i refleksji przez zniżającymi się świętami Bożego Narodzenia.
Czarny kot czy piątek trzynastego symbolizujące pecha, czterolistna koniczyna na znak szczęścia, podkowa chroniąca przed wszelkim złem, odpukanie w niemalowane – wielu z nas wierzy w przesądy i nie przechodzi pod drabiną, a na widok kominiarza łapie się za guzik. Nic więc dziwnego, że andrzejki – czas hucznej zabawy, magii i wróżb cieszy się po dziś dzień popularnością. To nasza tradycja, o której warto pamiętać i pielęgnować – znacznie huczniej niż obchodzony niespełna miesiąc wcześniej halloween. A w jaki sposób?
Wróżby i zabawy andrzejkowe:
Wróżenie z wosku – to najpopularniejsza wróżba andrzejkowa, której nie powinno zabraknąć podczas obchodzenia tego obrzędu. Rozgrzany wosk należy przelewać przez dziurkę od klucza do naczynia z wodą, by po jego zastygnięciu wyczytać z kształtu swoją wróżbę. Najlepiej rzucić cień wosku na ścianę. „Dziś cień wosku Ci ukaże, co Ci życie niesie w darze”. Przy okazji, warto wspomnieć, że klucz to atrybut słowiańskiego boga zaświatów Welesa i symbol otwarcia innego świata.
Wróżba z butami – to kolejna znana wróżba andrzejkowa. Zazwyczaj przepowiednie andrzejkowe są przeznaczone głównie dla panien i kawalerów, a ta obwieszcza, kto najszybciej wyjdzie za mąż. Buty ustawiamy w rzędzie, jeden za drugim, następnie przekładamy – buty zmierzają w kierunku drzwi, ostatni wędruje jako pierwszy, następnie kolejny i kolejny aż do momentu, gdy but przekroczy drzwi. Właściciel tego buta, zgodnie z wróżbą andrzejkową, to osoba, która jako pierwsza zmieni stan cywilny. Jak mówi przysłowie: „Której but na progu stanie – pierwsza panna na wydanie”.
Wróżba z filiżankami – wersji tej wróżby jest kilka. Ponieważ w wieczór ten liczy się dobra zabawa, my sami możemy ustalić jej zasady. Jedną z nich jest taka, która wymaga użycia czterech filiżanek. Pod jedną ukrywamy liść, pod drugą – obrączkę, pod trzecią – monetę, a pod czwartą – nic. I tak – wylosowanie filiżanki skrywającej liść wróży staropanieństwo, monetę – bogactwo, obrączkę – zamążpójście, a pusta filiżanka – rok bez zmian.
Losowanie karteczek z imionami lub przebijanie serca – kolejna popularna wróżba andrzejkowa, której celem jest poznanie imienia swojego wybranka lub wybranki. W wersji szkolnej można przygotować też przepowiednię: „Kim zostanę w przyszłości” – przy okazji świetna zabawa na poznanie nietypowych zawodów.
Listopad na ogół kojarzy się nam z miesiącem ponurym i szarym. Nic dziwnego, patrząc za okno. Słońca jak na lekarstwo, do tego zmiana czasu, ciemno i zimno. Tymczasem andrzejki sprawiają, że listopad jest miesiącem wyjątkowym i magicznym. Pielęgnujmy naszą tradycję!
Nad prawidłowym przebiegiem szkolnych andrzejek czuwali wychowawcy klas 2AM – Jolanta Kwaśniak i 2MOT – Michał Jurek.
